Một trong những giai đoạn nuôi con quan trọng nhất là quyết định cho trẻ cai sữa và bắt đầu ăn dặm. Vậy khi nào cai sữa là tốt nhất? Làm cách nào để trẻ có thể học làm quen với việc cai sữa? Bài viết sau đây sẽ giải đáp tất cả các thắc mắc của đó của mẹ.
Cai sữa là cột mốc quan trọng trong giai đoạn nuôi con
1/ Yếu tố quyết định thời điểm cho trẻ cai sữa
Chúng ta luôn được nghe khuyên về việc chỉ cho trẻ bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu tiên. Vậy sau đó, khi nào cai sữa là hợp lý nhất thì không ai trả lời cụ thể được. Ở Việt Nam, thông thường mẹ sẽ cho bé bú đến khi tròn 1 năm tuổi và bắt đầu ăm dặm. Trong khi ở nước ngoài, có người thậm chí còn cho con bú đến cả năm 2 tuổi hoặc lâu hơn. Sau đây là những yếu tố giúp bạn xác định thời gian cai sữa cho trẻ hợp lý nhất.
Việc cai sữa cho bé bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố tác động khác nhau
+ Sức khỏe của bé
Sau 6 tháng đầu tiên, nếu bé vẫn còn nhỏ và chưa có khả năng ăn dặm hoặc bú sữa ngoài thì bạn nên tiếp tục cho trẻ bú bằng sữa mẹ. Thời gian sau này, khi trẻ đã cứng cáp và ăn ngoài được thì mới bắt đầu cai sữa từ từ.
Khi trẻ cứng cáp và bắt đầu ăn dặm được thì bạn mới nên cai sữa
+ Sức khỏe của mẹ
Sức khỏe của mẹ cũng là điều cần đặc biệt quan tâm khi quyết định cai sữa cho con. Quá trình nuôi con bằng sữa thường cần rất nhiều dinh dưỡng, đòi hỏi mẹ cần ăn nhiều và đủ chất.
Nếu mẹ có sức khỏe và thể trạng không tốt thì có thể ngưng cho con bú sớm hơn
Một số người có sức khỏe không tốt hoặc không ăn uống được thường rất vất vả trong giai đoạn này, sữa mẹ cũng không nhiều hoặc thậm chí không có. Nếu vậy, tốt hơn hết là bạn nên ngừng cho con bú khi đủ 6 tháng đầu tiên và tập cho trẻ bú ngoài, ăn dặm sớm. Bên cạnh đó, mẹ bị viêm nhiễm đầu vú hoặc bệnh truyền nhiễm thì phải ngưng cho con bú ngay lập tức.
Mẹ mắc bệnh truyền nhiễm hoặc viêm nhiễm đầu vú cũng cần dừng cho con bú
+ Chất lượng sữa của bạn
Sữa mẹ đậm đặc và có chất lượng tốt nhất trong nửa năm đầu sau sinh. Càng về sau, sữa mẹ sẽ càng lỏng và chất dinh dưỡng cũng giảm dần. Do đó, để quyết định cho trẻ cai sữa hay không thì bạn phải xem chất lượng sữa mẹ như thế nào. Nếu sữa mẹ quá lỏng thì bạn có thể ngừng cho bú hoặc bổ sung thêm sữa ngoài, hay thức ăn dặm cho bé.
Càng ngày sữa mẹ càng lỏng và chất lượng sữa sẽ giảm dần
+ Công việc
Phụ nữ hiện đại luôn phải cân bằng thời gian giữa việc làm mẹ và nuôi con. Thông thường sau sinh từ 6 tháng, mẹ đã có thể đi làm lại. Do đó, đây cũng là thời điểm mà nhiều người thường chọn để cai sữa cho con.
Nhiều người thường lựa chọn cai sữa cho con khi bắt đầu quay lại làm việc
+ Bạn muốn gắn kết với trẻ hay dạy trẻ cách tự lập sớm
Việc cho con bú đối với nhiều người là một điều thiêng liêng và cảm xúc. Đó là sợi dây gắn kết đặt biệt giữa người mẹ và bé. Vì vậy, một số người muốn kéo dài thời gian này càng lâu càng tốt. Trong khi đó, một số mẹ lại không muốn con quá phụ thuộc vào sữa mẹ và trẻ có thể học cách ăn dặm sớm hơn.
Nhiều người xem việc cho con bú là vô cùng thiêng liêng, là sợi dây gắn kết mẹ và con
2/ Các nguyên tắc quan trọng khi cai sữa cho trẻ
+ Tốt nhất nên cai sữa sau khi trẻ được ít nhất 6 tháng tuổi
Giai đoạn 6 tháng đầu đời rất quan trọng đối với sức khỏe cũng như sự phát triển của bé sau này. Đồng thời, hệ tiêu hóa lúc này của trẻ còn non nớt, cũng như răng chưa hoàn toàn phát triển. Do đó, nếu không có lý do nào đặc biệt thì bạn nên nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong giai đoạn quan trọng này.
Tốt nhất nên cai sữa sau khi con đã đủ 6 tháng tuổi
+ Cai sữa từ từ
Từ lúc mới lọt lòng, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng duy nhất của bé. Do đó, không dễ dàng khi bạn tập bé thói quen bỏ bú, có thể gây ra những bất ngờ tâm lý cho trẻ. Tốt nhất, bạn nên giảm từ từ số lần cho bú và lượng sữa mỗi ngày cho đến khi trẻ quen hẳn.
Bạn cần cắt sữa từ từ để không ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như tâm lý của bé
+ Cho trẻ ăn no trước khi bú
Trong giai đoạn “kiêng sữa”, nhìn chung bé vẫn rất thèm sữa mẹ. Bởi vậy, khi trẻ đói, bạn sẽ cho trẻ ăn dặm trước, sau đó mới cho bú thêm. Thói quen này sẽ giúp trẻ thích nghi lần với chế độ ăn mới và dần quên đi việc bú mẹ.
Cho trẻ ăn no trước khi bú là thói quen giúp cai sữa hiệu quả
2/ Xác định thời điểm cai sữa lý tưởng cho bé
Như đã nói ở trên, không có bất kỳ thời gian cố định nào để quyết định việc cai sữa. Tuy nhiên, sau đây là những thời điểm lý tưởng mà mẹ bỉm có thể tham khảo nếu trẻ phát triển bình thường cũng như không có điều kiện khách quan nào tác động.
Việc cai sữa cho bé không có thời gian xác định cụ thể
Bé có thể ngồi thẳng và vận động cơ bản
Khi được 1 năm tuổi, trẻ đã bắt đầu ngồi thẳng và có được những vận động cơ bản như lăn bóng, bắt bóng. Đây là lúc trẻ đã bắt đầu nhận thức và có phản xạ khá tốt nên mẹ có thể cai sữa.
Mẹ có thể cai sữa khi trẻ đã ngồi thẳng và vận động cơ bản
+ Bé đã nói được những từ đơn giản
Trẻ bắt đầu học nói cũng là lúc hệ thần kinh và thính giác bắt đầu phát triển. Giai đoạn này, trẻ cần nguồn dinh dưỡng đa dạng hơn, do đó, thức ăn dặm bên ngoài là cần thiết. Nếu sữa mẹ không còn nhiều chất thì bạn nên ngưng cho bú và thay bằng sữa công thức.
Khi bé đã nói được những câu đơn giản cũng là lúc nên cai sữa
+ Khi bé có thể nhận biết và có ấn tượng với màu sắc
Dù chưa thể gọi tên nhưng giai đoạn này trẻ đã bắt đầu nhận biết được các màu sắc quen thuộc. Bạn có thể dựa vào đặc điểm này để thay đổi màu ti, làm trẻ có cảm giác xa lạ và tự tránh xa.
Bé bắt đầu có nhận thức về màu sắc nên mẹ có thể cai sữa và bổ sung thêm thực phẩm khác
+ Trẻ ăn được cháo và đồ ăn dặm
Trước khi cai sữa cho con bạn cần đảm bảo bé có thể ăn được cháo hoặc cơm nhão để trẻ có thể tự lập khi không còn bú ti. Nếu con vẫn chưa sẵn sàng, bạn nên kiên nhẫn đợi thêm một thời gian để dạy con hoặc xay nhuyễn thức ăn cho trẻ.
Bạn cần chờ đến khi trẻ có thể ăn dặm để cai sữa cho con
Trên đây là những kinh nghiệm và lời khuyên thời điểm cai sữa hiệu quả cho mẹ bỉm. Hy vọng bạn sẽ có được khoảng thời gian làm mẹ hạnh phúc nhất cũng như luôn đồng hành cùng con yêu trong các giai đoạn phát triển quan trọng.
Earthmama – Hệ thống sản phẩm Organic cho Mẹ và Bé lớn nhất Việt Nam.
Earthmama tự hào là địa chỉ mua sắm đầu tiên mang đến những dòng sản phẩm từ thiên nhiên, đảm bảo tính an toàn cho sức khỏe bà mẹ và trẻ em Việt Nam, luôn đề cao những giá trị của niềm tin và uy tín.
Earthmama – Đồng hành cùng sức khỏe và sắc đẹp của Mẹ và Bé.
Xem thêm về các chủ đề:
