Chữa nấc cụt cho người lớn khá đơn giản. Nhưng chữa nấc cụt ở trẻ sơ sinh lại cần bố mẹ chú ý cẩn thận hơn rất nhiều. Tuy trẻ sơ sinh bị nấc là hiện tượng sinh lý bình thường và không ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ của bé nhưng nếu không xử lý kịp thời hoặc kéo dài quá lâu sẽ khiến bé bị tổn thương hoặc khó chịu.
Với tâm lý của bố mẹ, dù chỉ một thay đổi nhỏ của cơ thể bé cũng khiến bố mẹ không an lòng. Vì thế, bố mẹ nên biết nguyên nhân và cách trị nấc cụt để kịp thời xử lý, giúp bé yêu thoải mái và dễ chịu hơn mà vẫn đảm bảo an toàn.
Bài viết liên quan:
- Cách tập cho bé ăn cơm cực đơn giản mà mẹ bỉm nào cũng biết
- Bổ sung kiến thức trị chàm sữa ở trẻ cho các cặp bố mẹ hiện đại
- Hướng dẫn mẹ cai sữa cho bé an toàn, khoa học
Cách trị nấc cụt cho trẻ sơ sinh cực hiệu quả
1. Nấc cụt là gì? Tại sao trẻ sơ sinh bị nấc?
Nấc cụt (hay còn gọi là nấc) là hiện tượng những cơn co thắt bất ngờ và không chủ ý của cơ hoành, gây ra sự đóng đột ngột của thanh môn nên khi nấc cụt sẽ tạo ra âm thanh là “hic”. Các cơn nấc cụt thường diễn ra trong thời gian ngắn, bị ngắt quãng liên tục, lặp đi lặp lại nhiều lần và không phải là dấu hiệu của bệnh nghiêm trọng.
Với trẻ sơ sinh dưới 4 tháng tuổi, hiện tượng nấc cụt thường xảy ra với tần số dao động từ 4 – 60 lần/phút. Khác với người lớn, nấc cụt ở trẻ sơ sinh thường không khiến bé bị ảnh hưởng nhiều đến ăn uống và giấc ngủ của bé. Đa số, hiện tượng nấc cụt không khiến các bé bị ảnh hưởng đến đường hô hấp nên khi nấc cụt, các bé vẫn có thể ngủ ngon giấc.
Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị nấc cụt?
Có thể trẻ bị nấc cụt bởi một vài nguyên nhân sau đây:
1.1. Nấc cụt do bú bình
Khi bú bình là lúc trẻ nuốt nhiều không khí nhất. Vì thế, để bé bú bình không đúng cách sẽ dẫn đến một lượng khí đáng kể được bé nuốt vào dạ dày.
Cho bé bú quá no hoặc quá nhanh hoặc ngay khi bé vừa khóc xong sẽ khiến bé dễ bị ngạt thở và dẫn đến nấc cụt.
1.2. Nấc cụt do nhiệt độ thay đổi đột ngột
Khi nhiệt độ môi trường thay đổi đột ngột, trẻ không được giữ ấm đúng cách, sẽ bị không khí lạnh tràn vào phổi, dẫn đến trào ngược khí và gây nấc cụt.
1.3. Nấc cụt do trẻ bị trào ngược dạ dày
Thông thường, trẻ sơ sinh bị nấc do trào ngược dạ dày là nguyên nhân khá phổ biến ở trẻ sơ sinh vì lúc này, cơ quan tiêu hoá của bé chưa được hoàn thiện. Hiện tượng xảy ra có thể là do axit trong dạ dày của trẻ đi ngược vào thực quản.
1.4. Nấc cụt do bú quá no
Cho bé bú quá no, khiến dạ dày của bé căng ra, kích thích khiến cơ hoành co thắt lại và tạo ra tiếng nấc.
1.5. Nấc cụt do dị ứng
Bé bị dị ứng với protein trong sữa công thức hoặc thậm chí trong sữa mẹ. Ngoài ra, bé bú sữa mẹ có khả năng bị dị ứng với các loại thực phẩm do mẹ ăn vào.
2. 9 cách chữa nấc cho trẻ sơ sinh nhanh nhất
Tuy nấc cụt là hiện tượng bình thường ở trẻ, không cần điều trị gì nhưng nấc cụt mạnh và kéo dài sẽ khiến bé bị mệt, nôn quấy và khó chịu. Vì thế, mẹ có thể tham khảo một vài cách chữa nấc cụt cho trẻ sơ sinh bên dưới:
Mẹ nên cho bé bú sữa khi bé bị nấc cụt
- Cho bé bú hoặc uống nước ấm: Với những bé sơ sinh trong 6 tháng đầu, khi bé bị nấc cụt, mẹ nên cho bé bú sữa. Mẹ cũng có thể cho bé uống khoảng 2,5ml nước ấm, chú ý cho bé uống từng hớp để tránh làm bé bị nghẹn.
- Dùng tay bịt lỗ tai hoặc hai cánh mũi của bé: mẹ có thể dùng 2 ngón tay trỏ bịt vào 2 bên lỗ tai của bé trong khoảng nửa phút (30 giây) hoặc dùng 2 ngón tay bóp nhẹ cánh mũi bé, đồng thời giữ miệng bé khép lại trong khoảng 2 – 3 giây. Mẹ nên lưu ý thực hiện động tác này song song với nhau từ 10 – 15 lần, giữ khoảng cách giữa mỗi lần khoảng 3 giây để chữa nấc cụt cho trẻ sơ sinh nhanh nhất. Cách này có tác dụng khiến cơ hoành bị căng cứng nên không bị co lại và giúp làm ngừng cơn nấc hiệu quả.
- Làm bé khóc: Khi khóc sẽ giúp làm giãn thần kinh thực quản và loại bỏ được các kích thích lên cơ hành nên sẽ giúp bé hết nấc nhanh chóng.
- Vỗ lưng bé: Đặt bé dựa vào người hoặc cho bé nằm xuống. Sau đó, mẹ vỗ vào lưng hoặc vai của bé thật nhẹ nhàng. Cách này không chỉ giúp bé thư giãn, dễ chịu mà còn làm giảm các cơn co thắt do cơ hoành gây ra nấc cụt, giúp bé dễ dàng ợ hơi ra thoát ra ngoài.
- Cho bé ăn đường: Cũng như người lớn, nếu bé đang ở độ tuổi ăn dặm thì mẹ có thể cho bé nếm một chút đường. Vị ngọt của các hạt đường sẽ kích thích niêm mạc dạ dày, đồng thời góp phần ngăn chặn tình trạng co thắt cơ hoành. Tuy nhiên, cách này không áp dụng cho trẻ còn quá bé và chưa đến tuổi ăn dặm.
- Thay đổi tư thế bú của bé: Khi bú sai tư thế, cũng sẽ dẫn đến tình huống trẻ sơ sinh bị nấc vì bé nuốt nhiều không khí vào dạ dày, đặc biệt là bú bình. Vì thế, nếu mẹ nhận thấy bé thường xuyên có dấu hiệu bị nấc sau khi bú, mẹ nên đổi tay hoặc đổi cách bế để hạn chế không khí vào miệng và dạ dày của bé.
Luôn giữ ấm để tránh bé bị nhiễm lạnh
- Thay đổi bình sữa phù hợp: Nếu bé bị nấc khi bú bình, mẹ nên chủ động chỉnh lại tư thế của bình sữa.
- Cho trẻ dùng núm vú giả: Mẹ hãy thử dùng núm vú giả cho bé bú vì cách này có thể làm giãn cơ hoành. Tuy nhiên, mẹ nên lưu ý tránh sử dụng núm vú quá lớn để bé không phải nuốt nhiều không khí khi bú.
- Giữ ấm cho trẻ: Mẹ có thể dùng khăn xô hoặc khăn mỏng để chắn gió và giữ ấm cho bé. Trẻ sơ sinh bị nấc cũng có thể vì bị nhiễm lạnh nên mẹ đừng mở nhiều cửa sổ hay để gió thổi trực tiếp vào người bé.
Lưu ý: Đa số các bác sĩ và chuyên gia thường khuyên mẹ không nên áp dụng các phương pháp chữa nấc trẻ như kéo lưỡi bé, làm bé giật mình,… Bởi lẽ, những cách chữa này có thể để lại hậu quả khó lường nên không khuyến khích các mẹ áp dụng cho bé.
3. Cách chữa nấc cho trẻ sơ sinh theo dân gian
Nếu mẹ không biết các xử lý khi trẻ bị nấc như thế nào thì mẹ có thể áp dụng những phương pháp dân gian như sau:
- Sử dụng mật ong: Mẹ lấy khăn sữa nhỏ của bé hoặc dụng cụ rơ lưỡi của bé quấn vào ngón tay trỏ, sau đó chấm một ít mật ong rồi đưa vào miệng bé trong khoảng vài giây. Sử dụng mật ong để chữa nấc cho trẻ sơ sinh không chỉ dừng lại cơn nấc cụt của bé mà còn giúp bé hết tưa lưỡi.
- Sử dụng lá trầu không: Chứa tinh dầu có tác dụng chống lạnh nên lá trầu không không chỉ giúp hạ khí, tiêu sưng và sát trùng mà còn có chức năng chữa hết nấc cụt cho trẻ sơ sinh. Hơ nóng lá trầu không, sau đó đắp lên trán bé trong khoảng 2 – 3 phút. Mẹ cần để ý đến nhiệt độ của lá trầu sau khi làm nóng để không gây hại cho da bé.
- Sử dụng cuốn chiếu hoặc giấy: Mẹ có thể dùng cuốn chiếu hoặc giấy dán lên vùng giữa 2 đầu lông mày của bé. Cách chữa nấc cụt cho trẻ sơ sinh bằng cuốn chiếu hoặc giấy tuy không trực tiếp trị nấc cụt cho bé nhưng gián tiếp làm bé chú ý đến vật đặt trên trán và quên đi cơn nấc cụt đang diễn ra.
4. Cách chữa nấc cho trẻ sơ sinh dân gian có an toàn không?
Đa số các mẹ bỉm sữa đều không biết trẻ sơ sinh bị nấc cụt phải làm sao và cách xử lý an toàn nhất. Vì thế, mẹ có thể tham khảo những cách dân gian trên. Tuy nhiên, các phương pháp dân gian trị nấc cho trẻ sơ sinh thì chưa có nghiên cứu hay tài liệu nào chứng minh rằng nếu thực hiện theo, sẽ chấm dứt hoàn toàn tình trạng nấc cụt của trẻ.
Bên cạnh đó, với trẻ sơ sinh, hệ miễn dịch và sức đề kháng còn yếu nên khi sử dụng mẹo dân gian thì mẹ nên chú ý thực hiện thật nhẹ nhàng và cẩn thận để không dẫn đến tình trạng nguy hiểm cho bé.
Chú ý đến biểu hiện của bé trong khi thực hiện các thao tác chữa trị
Trước khi áp dụng những mẹo dân gian này, mẹ nên dành thời gian nghiên cứu thật kỹ. Ngoài ra, mẹ có thể thực hiện các cách massage nhẹ nhàng để giúp bé dễ dàng tiêu hoá hơn.
5. Những điều mẹ cần lưu ý khi chữa nấc cụt cho trẻ sơ sinh
Để áp dụng những cách xử lý khi trẻ sơ sinh bị nấc một cách hiệu quả và an toàn nhất, mẹ cần lưu ý một vài điều sau:
- Thực hiện các thao tác thật nhẹ nhàng và cẩn thận để tránh làm bé đau hoặc tổn thương. Nếu không, không những bé không hết nấc mà còn gặp phải những vấn đề nghiêm trọng khác.
- Không nên áp dụng những mẹo xử lý khi trẻ bị nấc nếu chưa có sự cho phép hoặc tham khảo những ý kiến từ các bác sĩ chuyên môn.
- Hạn chế vui đùa hoặc xốc, lắc bé để tránh hiện tượng bé nôn trớ và nấc cụt trở lại.
- Nên giữ không gian phòng thoáng mát, sạch sẽ, không quá nóng hoặc quá lạnh.
- Lựa chọn quần áo có chất liệu tốt, mềm mại và thấm hút mồ hôi.
6. Có thể phòng tránh tình trạng nấc cụt ở trẻ sơ sinh không?
Bên cạnh những cách chữa nấc cho trẻ sơ sinh nhanh nhất, còn có một số cách giúp ngăn ngừa tình trạng nấc cụt của trẻ. Tuy nhiên, để ngăn ngừa nấc cụt khỏi hoàn toàn là rất khó nên mẹ có thể áp dụng các phương pháp này để giúp trẻ tránh bị nấc cụt:
- Không cho bé ăn khi bé đang khóc. Mẹ nên canh giờ cho bé ăn để tránh tình trạng bé đói đến mức khóc quấy trước khi ăn.
- Chia nhỏ số lần bú của bé. Mẹ hãy thử cho bé bú với lượng sữa ít hơn nhưng chia ra nhiều bữa.
Chữa nấc cụt kịp thời để giúp bé thoải mái hơn
- Sau khi cho bé bú xong, mẹ nên giữ bé ở tư thế thẳng đứng trong khoảng từ 20 – 30 phút. Đặc biệt sau khi bú, tránh các hoạt động nặng với bé như cho bé nảy lên, xuống hoặc lắc bé.
- Nếu cho bé bú bình, nên cho bé ợ hơi sau bú mỗi 2 – 3 phút. Nếu cho bé bú sữa mẹ, nên cho bé ợ hơi sau mỗi lần chuyển sang vú kia và cho bé ngậm quầng vú, tránh cho bé ngậm đầu ti.
7. Khi nào nấc cụt đáng lo ngại và cần cho bé đi khám?
Trẻ sơ sinh bị nấc sẽ được coi là bình thường nếu đối với trẻ nhỏ dưới 12 tháng tuổi. Tuy nhiên, nếu trẻ bị nấc liên tục và kéo dài hơn 48 giờ, hoặc nếu thấy bé có hiện tượng kích động và khó chịu khi nấc cụt, mẹ nên đưa bé đi khám ngay.
Các nguyên nhân gây ra nấc cụt không rõ ràng nhưng miễn là bé dưới 1 tuổi không bị nôn hoặc khó chịu thì có thể đây là một hiện tượng sinh lý thông thường. Trong trường hợp bé bị nấc cụt trong khoảng thời gian dài có thể là dấu hiệu cảnh báo liên quan đến vấn đề tiêu hoá của trẻ.
Chẳng hạn, nếu bé có những cơn nấc kinh niên và thường ợ hơi ra chất lỏng thì có thể đây là triệu chứng của trào ngược dạ dày thực quản. Nếu trẻ bị nấc mãi không dừng mặc dù mẹ đã thực hiện các mẹo chữa trẻ sơ sinh bị nấc tại nhà thì mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện hoặc các trung tâm ý tế gần nhất để được bác sĩ khám và đưa ra cách xử lý kịp thời.
Hy vọng những chia sẻ trên có thể giúp các mẹ bỉm sữa có thể chữa trị kịp thời những tình huống bị nấc ở trẻ. Earthmama sẽ luôn đồng hành cùng mẹ trên chặng đường nuôi dưỡng con khôn lớn và khỏe mạnh. Mẹ hãy dành thời gian ghé đến các cửa hàng Earthmama để được tư vấn tốt nhất về những tình trạng của bé nhé.
Bài viết và hình ảnh tổng hợp bởi Earthmama.
—————-
Earthmama – Hệ thống sản phẩm Organic cho Mẹ và Bé lớn nhất Việt Nam.
Earthmama tự hào là địa chỉ mua sắm đầu tiên mang đến những dòng sản phẩm từ thiên nhiên, đảm bảo tính an toàn cho sức khỏe bà mẹ và trẻ em Việt Nam, luôn đề cao những giá trị của niềm tin và uy tín.
Earthmama – Đồng hành cùng sức khỏe và sắc đẹp của Mẹ và Bé.
