Kẽm là một loại phụ gia rất phổ biến, thường xuất hiện trong dầu nhớt xe ô tô dưới dạng hợp chất (ZDDP và ZDTP). Vậy vai trò của các hợp chất kẽm này là gì? Chúng có tác động như thế nào đối với động cơ xe hơi? Nếu muốn biết câu trả lời chính xác, mời bạn hãy cùng NPP dầu nhớt Huỳnh Châu đến với bài viết chi tiết sau đây!
Xem thêm:
Hợp chất kẽm là một loại phụ gia phổ biến trong các loại dầu nhớt xe ô tô hiện đại
1. Ảnh hưởng của kẽm đến nhớt động cơ
Như đã đề cập ở phần mở đầu của bài viết, kẽm sử dụng trong dầu nhớt động cơ không phải là kẽm nguyên chất mà là hợp chất kẽm dialkyldithiophosphate (ZDDP) hoặc kẽm dithiophosphate (ZDTP). Nếu bạn đang dùng dầu nhớt gốc khoáng thì sẽ có thành phần ZDDP trong đó. Còn dầu nhớt tổng hợp thì thường chứa hợp chất ZDTP.
Các hợp chất kẽm này được sử dụng với nhiệm vụ chính là chống mài mòn (Anti-Wear) động cơ. ZDDP/ ZDTP trong dầu nhớt xe ô tô có khả năng giúp ngăn chặn quá trình hình thành của peroxit, làm hạn chế tối đa sự ăn mòn của trục cam, vòng bi khi vận hành ở áp suất cao.
Ngoài ra, ZDDP hoặc ZDTP còn tạo ra một lớp bao phủ trên bề mặt các linh kiện kim loại, giúp bảo vệ động cơ chống lại mài mòn, cực áp. Chính nhờ đặc điểm nổi trội này nên hợp chất kẽm đã trở thành phụ gia phổ biến trong các sản phẩm dầu động cơ, nhớt bôi trơn.
Hợp chất kẽm ZDDP/ZDTP giúp dầu nhớt tăng khả năng chống mài mòn động cơ
Mặt khác, với ưu thế chi phí thấp, việc sử dụng ZDDP/ ZDTP (thay vì các phụ gia chống mài mòn khác) cũng góp phần làm giảm giá dầu nhớt xe ô tô. Ngày nay, có khá nhiều tập đoàn ở Bắc Mỹ và châu Âu như: Exxon Mobil, Chevron, Lubrizol… đang sản xuất ZDDP với quy mô lớn.
Theo đánh giá của chuyên gia, hợp chất kẽm ZDDP/ ZDTP rất hữu ích đối với những chiếc xe có trục cam phẳng, động cơ đã xuống cấp. Nhớt có tỷ lệ kẽm cao thường được sử dụng cho những động cơ ô tô hiệu suất cao.
Tuy nhiên, dù có khả năng chống mài mòn hiệu quả, ZDDP/ZDTP vẫn tồn tại một số vấn đề, làm ảnh hưởng xấu đến hoạt động của động cơ. Theo nhiều nghiên cứu, các hợp chất kẽm trong dầu nhớt cho xe ô tô có thể bị phân hủy, tạo thành tro kẽm, làm tăng nguy cơ hỏng hóc cho các bộ chuyển đổi bằng xúc tác.
Bên cạnh đó, ZDDP/ZDTP còn tương tác với muối kim loại kiềm và nước, sản sinh ra các cặn bẩn lơ lửng, gây tắc nghẽn lọc dầu và làm giảm tuổi thọ của động cơ.
2. Đâu là giải pháp?
Tuy có ưu điểm nổi trội về khả năng chống mài mòn nhưng ZDDP/ZDTP cũng cho thấy một số mặt hạn chế nhất định. Vậy giải pháp ở đây là gì? Có nên sử dụng dầu nhớt xe ô tô chứa hợp chất kẽm không?
Câu trả lời là có. Nhưng bạn cần xem xét tỷ lệ kẽm chứa trong dầu nhớt để lựa chọn sản phẩm phù hợp nhất.
Năm 1994, API (Viện Dầu mỏ Hoa Kỳ) đã đưa ra một số tiêu chuẩn để hạn chế việc lạm dụng chất phụ gia này trong các sản phẩm dầu nhớt hiện đại. Vì vậy, hàm lượng kẽm trong các sản phẩm nhớt SN, SM hiện nay đã giảm đi rất nhiều so với trước đây.
Bên cạnh đó, ILSAC (Hiệp hội Tiêu chuẩn và Phê chuẩn Dầu nhờn Quốc tế) cũng đã đưa ra giới hạn, bắt buộc nồng độ ZDDP trong dầu nhớt xe ô tô phải nhỏ hơn 1,5%. Đây là tỷ lệ phù hợp để nhớt vừa có thể giúp bảo vệ tốt cho trục cam, vừa hạn chế được tối đa các tác dụng phụ không mong muốn của kẽm đối với động cơ.
Các dòng xe hơi đời mới thích hợp sử dụng nhớt với tỷ lệ kẽm thấp
Nếu bạn đang là chủ của một chiếc xe đời mới thì việc sử dụng loại dầu nhớt có chứa kẽm tỷ lệ thấp theo quy định của API và ILSAC là hoàn toàn phù hợp. Chất phụ gia này sẽ giúp làm chậm quá trình oxy hóa của các linh kiện động cơ một cách hữu hiệu.
Tuy nhiên, nếu đang dùng một chiếc ô tô cũ, động cơ đã xuống cấp thì bạn sẽ cần hàm lượng kẽm nhiều hơn để có thể ngăn ngừa sự mài mòn của trục cam hiệu quả hơn. Trong trường hợp đó, bạn có thể đến đại lý dầu nhớt ô tô và tìm mua chất phụ gia ZDDP/ZDTP để bổ sung cho nhớt động cơ của mình.
Lưu ý, khi bổ sung hợp chất kẽm vào dầu nhớt, cần pha trộn với tỷ lệ phù hợp, tránh dùng quá nhiều vì sẽ gây hư hại động cơ. Tùy mức độ “cũ kỹ” và xuống cấp của động cơ mà chúng ta sẽ thay đổi liều lượng ZDDP/ZDTP sử dụng.
Ví dụ, với động cơ xăng 1996 trở về trước, bạn sẽ cần dùng khoảng một chai hợp chất kẽm (dung tích khoảng 325ml). Còn với động cơ từ 1997 đến năm 2004 thì chỉ cần dùng khoảng ½ chai là đủ. Ngoài ra, để bảo vệ động cơ cũ tốt nhất, bạn nên kết hợp bổ sung ZDDP/ZDTP sau mỗi lần thay dầu nhớt xe ô tô.
Các dòng xe cũ, cổ điển thì nên bổ sung thêm thành phần kẽm vào dầu nhớt để tăng khả năng bảo vệ trục cam
Như vậy, có thể kết luận rằng hợp chất kẽm (ZDDP/ZDTP) là một phụ gia có tác động tích cực, giúp ức chế sự ăn mòn động cơ. Tuy nhiên, ZDDP/ZDTP cần được sử dụng với tỷ lệ thích hợp thì mới có thể đạt được hiệu quả tối ưu.
Với tất cả những thông tin mà Huỳnh Châu chia sẻ trên đây, hy vọng bạn đã có thêm thông tin hữu ích về hợp chất kẽm và dầu nhớt xe ô tô. Nếu vẫn còn thắc mắc về cách chăm sóc xe hơi hoặc cần mua các sản phẩm nhớt chính hãng, hãy đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi ngay để được hỗ trợ.
Bài viết và hình ảnh tổng hợp bởi Huỳnh Châu.
—-
Dầu nhớt Huỳnh Châu – Nhà nhập khẩu & phân phối dầu nhớt chính hãng, uy tín hàng đầu Việt Nam.
Với phương châm xây dựng thương hiệu dựa trên chất lượng sản phẩm và sự hài lòng tuyệt đối của khách hàng, dầu nhớt Huỳnh Châu luôn mong muốn đa dạng hóa các dòng sản phẩm cũng như mang đến chính sách dịch vụ tốt nhất cho nhà bán lẻ, cửa hàng sửa chữa và khách hàng online.
Liên hệ ngay với Huỳnh Châu để được tư vấn chi tiết về sản phẩm, chính sách đại lý và các chương trình khuyến mãi hấp dẫn chưa từng có:
NHÀ NHẬP KHẨU VÀ PHÂN PHỐI DẦU NHỚT HUỲNH CHÂU
- Website: daunhothuynhchau.com
- Email: daunhothuynhchau@gmail.com
- Hotline: 090 831 5193 – 090 214 0906 – 0283 974 8423 – 0283 860 3655
- Địa chỉ: 32 Ni Sư Huỳnh Liên, P.10, Q.Tân Bình, TP Hồ Chí Minh
